Większość cudzoziemców, którzy przez dłuższy czas mieszkają w Polsce i planują zostać na dłużej, zadaje pytanie - kiedy można wnioskować o zezwolenie na pobyt stały? Przy czym oni dosyć często błąd, czyli mylą pojęcia zezwolenia na pobyt stały i zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej. W tym artykule postaramy się wyjaśnić, na czym polega różnica tych dwóch pojęć.

Te dwa zezwolenia są bardzo podobne do siebie, tak samo dają prawo do pobytu oraz pracy i są ostatnim krokiem przed uzyskaniem obywatelstwa polskiego. Ogólnie podstawowym kryterium ustalenia odpowiedniego zezwolenia jest posiadanie polskiego pochodzenia lub obywateli Polski wśród członków rodziny. Jeśli spełniasz te kryteria, najprawdopodobniej zezwolenie na pobyt stały będzie odpowiedni.

Zezwolenie na pobyt stały mogą uzyskać cudzoziemcy o polskich korzeniach, małżonkowie lub dzieci obywateli Polski albo cudzoziemcy przebywający na podstawie statusu uchodźcy, pobytu tolerowanego lub ofiary handlu ludźmi. Ponadto zezwolenie na pobyt stały mogą otrzymać dzieci cudzoziemców, którzy urodzili się w okresie obowiązywania zezwolenia na pobyt stały lub pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej u co najmniej jednego z rodziców. Ponadto, mogą ubiegać się o pobyt stały cudzoziemcy, którzy posiadają zgodę na pobyt tolerowany lub ofiar handlu ludźmi.

Cudzoziemcy należący do pozostałych kategorii, z wyjątkiem tych przebywających w celu podjęcia lub kontynuacji nauki i prowadzenia badań naukowych, mogą uzyskać zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, jeśli mieszkają w Polsce nieprzerwanie i legalnie przez co najmniej 5 lat oraz posiadają stabilne i regularne źródło dochodu. Warto pamiętać, że czas nieprzerwanego pobytu jest obliczany na podstawie szczegółowych zasad i należy dokładnie przeanalizować wszystkie wyjazdy poza Polską, a także rodzaje wiz i zezwoleń na pobyt czasowy, posiadane w analizowanym okresie.

Podczas obliczenia pobytu nieprzerwanego, należy mieć na uwadze, że on uznaje się za nieprzerwany w przypadku, gdy żadna przerwa nie przekraczała 6 miesięcy i wszystkie przerwy nie przekraczały łącznie 10 miesięcy w okresie 5 lat, albo żadna przerwa nie przekraczała 12 miesięcy i wszystkie przerwy nie przekraczały w łącznie 18 miesięcy dla posiadaczy "niebieskiej karty". Oczywiście istnieją takie wyjątki, jak nieobecność w kraju z powodu ważnych okoliczności rodzinnych, oddelegowania, poddania się leczeniu i niektóre inne. W celu zaliczenia tych okresów należy je obowiązkowo udokumentować. Oprócz nieprzerwanego pobytu warto zwrócić uwagę na podstawy pobytu z ostatnich 5 lat. Na przykład pobyt na podstawie statusu uchodźcy lub studiów w Polsce liczy się jako połowę, co oznacza, że z 4 lata studiów w 5-letnim okresie liczy się tylko jako 2 lata. Niektóre podstawy pobytu nie są w ogóle liczone, na przykład nauka w polskim gimnazjum, pobyt na podstawie oddelegowania, pobyt w czasie obowiązku powrotu do kraju pochodzenia, pobyt na podstawie wizy Schengen wydanej z przyczyn humanitarnych, w ramach małego ruchu granicznego, a także niektóre inne podstawy.

Do mniej istotnych różnic między zezwoleniem na pobyt stały a pobytem rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej jest termin ważności karty pobytu, odpowiednio 10 i 5 lat, mimo, że zezwolenie w obu przypadkach jest wydawane na czas nieoznaczony. To oznacza, że wystarczy tylko wymieniać plastikową kartę na nową po 5 lub 10 latach.

Podsumowując, należy jeszcze raz podkreślić różnicę w wymaganiach, które musi spełnić wnioskodawca: w przypadku stałego pobytu są to polskie korzenie, małżeństwo z obywatelem polskim lub przyczyny humanitarne, a w przypadku długoterminowego rezydenta Unii Europejskiej - wszystkie inne podstawy pobytu cudzoziemca wraz z wymogiem legalnego i nieprzerwanego pobytu przez okres 5 lat.